نقش نظام انتخاباتی مجلس شورای اسلامی در چگونگی ایفای مسئولیت نمایندگان مجلس هفتم

چکیده مجلس شورای اسلامی یکی از ارکان اصلی ادارۀ کشور است. نمایندگان مجلس در انتخابات سراسری با رأی مستقیم مردم برگزیده می‌شوند. این نمایندگان از مناطق گوناگون کشور، حوزه‌های انتخابیه، به مجلس راه می‌یابند، اما طبق نص قانون اساسی جمهوری اسلامی نمایندۀ همة ملت ایران‌اند و بر این اساس صلاحیت عام قانون‌گذاری و نظارت در همۀ امور کشور را دارند. اهمیت این تحقیق در آن است که می‌کوشد نقش نظام انتخاباتی مجلس را، در جایگاه نظام ورودی، در چگونگی ایفای مسئولیت نمایندگان، در جایگاه نظام خروجی، در هفتمین دورۀ مجلس بررسی کند. در روش تحقیق گردآوری داده‌ها به روش کتاب‌خانه‌ای و با ابزار فیش‌برداری از مشروح مذاکرات جلسات علنی مجلس شورای اسلامی انجام شده است و با روش تحلیل کمی محتوای داده‌ها، بیش از ده هزار تذکر کتبی نمایندگان به رئیس‌جمهور و وزرا و بیش از پانصد سؤال نمایندگان از وزرا به عنوان دادۀ خام (متناسب با شاخصه‌های مذکور در سؤال و فرضیه) تجزیه و تحلیل شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد نظام انتخاباتی مجلس شورای اسلامی باعث شده است که نمایندگان مجلس هفتم رویکردی منطقه‌ای را در مقایسه با رویکرد ملی در اولویت قرار دهند، در به‌کارگیری اختیارات قانونی بی‌ثبات باشند و فردگرایی را بیش از جمع‌گرایی وجهۀ همت خود قرار دهند.